ساییدگی زانو

💡زانوها شایعترین محل برای ساییدگی در اندام های تحتانی هستند. نیمی از بزرگسالان در طی زندگی خود، درد ناشی از ساییدگی زانو را تجربه می کنند.

شایعترین نوع ساییدگی زانو، قسمت داخلی مفصل زانو را درگیر می‌کند و ممکن است منجر به پرانتزی شدن پاها شود.

بیماری زایی:

ساییدگی همه ی اجزای داخل و اطراف زانو را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در ساییدگی تعادل بین تخريب و تجدید غضروف مفصلی و استخوان زیر غضروف بر هم می‌خورد. وقایعی که رخ می دهد شامل موارد زیر است:

از بین رفتن غضروف مفصلی

تغییر شکل استخوانی

کشیدگی کپسول مفصلی

ضعف عضلات اطراف مفصل

التهاب در مایع مفصلی در بعضی از بیماران

شلی در رباط های مفصل زانو

عوامل خطر:

🔸️اختلال در راستای استخوان های  پا (malalignment)

🔸️افزایش سن

🔸چاقی

🔸️آسیب های ورزشی

🔸️ فعالیت های فیزیکی شدید

علائم:

🔹️درد مفصلی

🔹️کاهش دامنه ی حرکتی

🔹️صدا دادن مفصل

🔹️گاهی ورم و تجمع مایع

🔹️خشکی مفصل بعد از مدتی بی حرکتی

🔹️قفل شدن

🔹️بعضی فعالیت ها درد ساییدگی زانو را افزایش می دهند ، از جمله:

استفاده از پله، بلند شدن از صندلی، سوار و پیاده شدن از ماشین، پیاده روی طولانی.

🔹️در بعضی بیماران هوای بارانی یا رطوبت  ممکن است شدت درد را بیشتر کند.

 تشخیص:

🔸️تشخیص بالینی و بر اساس شرح حال و معاینه است.

🔸️عکس رادیولوژی می‌تواند تشخیص را تایید کند و سایر تشخیص های احتمالی را بررسی و رد کند.

🔸️سایر روش های بررسی مانند: ام آر آی،  سونوگرافی، و آنالیز مایع مفصلی. این روش ها در همه بیماران لازم نیست.

درمان:

 درمان اولیه:

در فاز حاد، بیمار وزن گذاری را کاهش دهد، از عصا استفاده کند و فعالیت هایش را تعدیل کند. استراحت نسبی داشته باشد یعنی زانو زدن، راه رفتن و استفاده از پله را کاهش دهد. از کمپرس یخ استفاده کند. اگر تورم  زانو دارد از بانداژ کشی و بالا بردن پا برای کاهش ورم استفاده کند.

داروهایی که در فاز حاد بیماری استفاده می‌شوند  شامل: استامینوفن، ضدالتهاب های غیراستروییدی، پماد کاپسیسین، و داروهای تحت عنوان غضروف ساز می باشند که پزشک معالج بسته به شرایط بیمار یک یا چند تا از این داروها را تجویز می‌کند.

توانبخشی:

🔸️تمرین درمانی : باید شامل تمرینات تقویتی و آیروبیک باشد  که تحت نظر پزشک متخصص یا فیزیوتراپیست تجویز و انجام شود.

🔸️وسایل کمکی: مانند عصا یا واکر برای کاهش درد و کاهش فشار وارده بر مفصل توصیه می شود.

🔸️اورتوز: در خط اول درمان کفی مخصوص کفش برای بیمار ساخته می‌شود. اما در مراحل پیشرفته تر مخصوصا اگر انحراف زانو هم ایجاد شده باشد باید بریس های مخصوص (زانوبند آتل دار) برای بیمار ساخته شود.

🔸️طب سوزنی: به کاهش درد و بهبود عملکرد بیمار کمک می‌کند و عارضه ای ندارد.

پروسیجر:

تزریق داخل مفصلی با استفاده از داروهای مختلفی انجام می‌شود که پزشک معالج براساس شرایط بیمار یکی از آنها را تجویر می کند، از جمله ی این داروها: کورتیکواستروئید، ژل هیالورونیک اسید، اوزون، و پی آر پی است.

جراحی:

جراحی به شیوه ها و با تکنیک های مختلفی انجام می‌شود،  و در مواردی که شدت ساییدگی شدید باشد توصیه می شود.